10 december 2022
tekst: Martine Folkersma; foto: Gert-Jan van Lochem

Martine Folkersma is sinds maart 2022 raadslid voor GroenLinks. Ze is in 1971 geboren in Friesland, opgegroeid in Heerde (tussen de Veluwe en de IJssel in) en heeft Kunstgeschiedenis gestudeerd in Utrecht en de Kunstacademie gedaan in Amsterdam. 

Na jarenlang gewoond te hebben in de Utrechtse wijken Lombok en Wittevrouwen, is Martine sinds 2013 inwoner van Zeist. Met veel plezier woont ze in de Dichtersbuurt samen met haar vriend Bernard en hond Zipper ("de leukste hond van Zeist"). 

Wat heeft je gemotiveerd om de Zeister politiek in te gaan?
Ik wilde al een tijdje politiek actief worden, en na mijn lidmaatschap van GroenLinks is het best hard gegaan. Ik ben begonnen als campagneleider voor de gemeenteraadsverkiezingen (waarbij we de grootste zijn geworden!) en daarna werd ik gevraagd om me kandidaat te stellen. Ik ben samen met de andere vrouwen van GroenLinks met voorkeurstemmen in de raad gekomen.

Ik wilde anderhalf jaar geleden de politiek in om iets te doen aan de groeiende ongelijkheid en om te kijken of zo iemand als ik, met een kunstenaarsachtergrond, ook in de raad zou kunnen komen. Ik vind dat belangrijk omdat diversere stemmen in de raad echt nodig zijn. Van streetwise tot filosoof. Ik vind de raad nu nog behoorlijk gelijkvormig qua achtergrond, levensloop en taalgebruik. Ik mis een beetje de ‘andere’ stem, bijvoorbeeld van de mbo’er, de woningzoekende of iemand die te maken heeft gehad met de toeslagenaffaire of andere vormen van discriminatie. Dat kan dus beter.

Hoe is het eerste half jaar van je raadslidmaatschap je bevallen?
Het is wennen en soms best ingewikkeld, maar  over het algemeen ook interessant en leerzaam. Je doet dossierkennis op, je leert je eigen dorp beter kennen en je leert vooral ook dingen die minder tastbaar zijn: hoe de onderlinge verhoudingen liggen, hoe je goed samenwerkt, hoe je belangen afweegt, hoe je dingen voor elkaar krijgt, of hoe je stukken kritisch leest zonder lamgeslagen te worden door, altijd redelijk klinkend, jargon.

Het is vooral ‘leren door te doen’, her en der wat afkijken en hulp vragen als dat nodig is. Ik hoop dit eerste jaar zo in mijn rol te groeien dat ik steeds effectiever word, zonder overigens een ‘doorgewinterde partijpoliticus’ te worden.

Met welke onderwerpen en thema’s heb jij je tot nu toe vooral bezig gehouden?
Ik ben nu een half jaar bezig en nog wat aan het oriënteren. We zijn een grote fractie en hebben dus ook de luxe om taken en dossiers te verdelen.

Ik houd me vooral bezig met het ‘Sociaal Domein’. Daar vallen veel zaken onder, zoals werk en inkomen, onderwijs, inclusie, WMO en jeugdzorg, maar ook kunst, cultuur en sport. Ik focus me op dit moment op het leren kennen van de cultuursector en het (professionele) kunstenveld. Ik voer gesprekken met ambtenaren, bestuurders en beoefenaars. Zo probeer ik een beeld te krijgen van wat er speelt in het Zeister kunstenveld en wat er verbeterd kan worden. Daarnaast houd ik me bezig met armoedebeleid en lastenverlichting. Ik probeer  er voor te zorgen dat het beschikbare geld bij mensen terecht komt die het écht nodig hebben, en dus niet bij degenen die er al warmpjes bijzitten.

En vanaf de zijlijn bemoei ik me dan ook nog met het verduurzamen van sociale huurwoningen. Vooral belangrijk voor woningen met de slechtste energielabels en bewoners met de laagste inkomens.

Kun je iets bijzonders noemen dat je is opgevallen of wat je hebt meegemaakt in het raadswerk?
Wat mij opvalt, en dat hoor ik ook van anderen, is dat het onderling contact vriendelijk en respectvol is. Ik verwachtte eerlijk gezegd meer strijd en stevige meningsverschillen, maar dat is misschien beeldvorming.

Ik vraag me wel eens af of we als raadsleden wel het achterste van onze tong durven laten zien. Verder valt me op dat we allemaal een beetje ten prooi vallen aan ‘bestuurdersjargon’. We conformeren ons snel aan de politieke mores.

Wat speelt er op dit moment actueel in de raad? Hoe sta jij daar in?
Wat vooral speelt is het woningtekort en de grote bouwopgaven die voor ons liggen. Er wordt de komende jaren veel gebouwd en dat is voor Zeist (en ook voor GroenLinks) best een ingewikkelde opgave: we moeten zorgvuldig omgaan met het ons omringende groen en tegelijkertijd bouwen voor al die (jonge) mensen die een woning zoeken. Beide, natuur én woningzoekende, hebben een stem nodig in het debat.

Als raad zullen we wat mij betreft duidelijke keuzes moeten maken: we gaan bouwen in het dorp en dichtbij de kernen én we gaan de lucht in. Dat zal misschien voor sommige inwoners wennen zijn (hoogbouw heeft onterecht een slecht imago), maar alleen op die manier kunnen we het groen sparen dat ons zo lief is.

Hoe combineer je het raadswerk met je andere activiteiten?
Ik ben zzp’er en kunstenaar. Ik kan dus redelijk goed mijn eigen tijd indelen. Op dit moment steek ik veel tijd in het raadswerk en dat is een bewuste keuze. Zo kan ik het ‘ambacht’, de lopende dossiers en het Zeister netwerk écht goed leren kennen. Dat vind ik overigens wel een voorrecht, dat ik hier tijd voor vrij kan maken en het dus financieel kan dragen. Vooral de gesprekken met Zeister organisaties en betrokkenen doen mij erg goed. Die verbreden mijn blik en geven een ander, menselijk perspectief aan de vele papieren dossiers.

Hoe onderhoud je contact met je kiezers en je achterban in Zeist?
GroenLinks is een betrokken en bevlogen partij. Dat zie je bijvoorbeeld op onze interne ledenapp (de ‘Ledendialoog’). Daar wordt veel discussie gevoerd over allerlei onderwerpen die spelen in Zeist of op landelijk niveau. Dat houdt ons als raadsleden ook scherp, zo we horen wat er speelt bij onze leden. Daarnaast gaan we regelmatig in gesprek met de bewoners van Zeist tijdens onze huis-aan-huis acties. Dat doen we niet alleen in campagnetijd, maar ook nu. We voeren het gesprek met inwoners aan de deur en houden zo vinger aan de pols. Heel waardevol!

Waar ga je je de komende tijd hard voor maken in de raad?
Ik zal me hard maken voor beter atelierbeleid (daar ontbreekt het nu echt aan) en voor de invoering van de Fair Practice Code (bedoeld om professionele kunstbeoefenaars te belonen voor hun diensten of producten, iets wat nu vaak niet gebeurt). Ook zal ik me bezig houden met de komende Cultuurvisie en de plannen en rondom de Klinker (Bibliotheek/Kunstenhuis).

Verder wil ik me hard maken voor beter maatwerk bij armoedebestrijding en zorgen voor het versneld verduurzamen van sociale huurwoningen, vooral die met de laagste energielabels. En indien dat laatste niet lukt, dan kijken naar mogelijkheden voor huurverlaging. Dat is best lastig, maar daarvoor zit je in de raad: toch proberen het een beetje beter te maken.