24 februari 2024
tekst en foto: Arend Postma

Veel mensen zouden in deze tijd al blij zijn met een betaalbare studio of tweekamerappartement.

In de Nieuwsbode lees ik over nieuwbouw op de hoek Laan van Beek en Royen – Krullelaan. Het gaat om een stuk grond waar ieder jaar een grote kerstbomenverkoop plaatsvindt met daarnaast twee oude vervallen, leegstaande villa’s; in een van die villa’s zat mijn dochter vroeger op de naschoolse opvang.

In het artikel roept de ontwikkelaar van de nieuwbouw omwonenden op om met ideeën te komen. Er moet dan wel rekening gehouden worden met voorwaarden en beperkingen, zoals niet hoger dan vier lagen inclusief kap; eigenlijk de bekende bouwhoogte voor Zeist, dus niet boven het maaiveld.    

Een paar dagen later valt mijn oog in de Volkskrant op een artikel met als kop: “Corporaties blijven ver achter in de nieuwbouw van betaalbare huizen, onder meer door sloop”.

Nog een aantal dagen later lees ik over optoppen. Daarmee wordt bedoeld: één of meerdere nieuwe bouwlagen op een bestaand gebouw neerzetten.

Zulke berichten over woningbouw in Nederland én in Zeist doen mij meteen om mij heen kijken. Want om de zoveel tijd duikt er ergens in Zeist wel een stukje grond op waar gebouwd mag worden. Dan bestudeer ik de artist’s impression en de bijbehorende internetsite om er op basis van de huurprijs, de koopprijs de uiteindelijk doelgroep uit te distilleren. En dat is praktisch nooit de groep waaronder de woningnood het hoogst is.

Het huidige woningtekort in Nederland, en dus ook in Zeist, is groot. Daarom is het beter van woningnood te spreken en in sommige gevallen mag je daar best van zeggen dat die hoog is.

Deze woningnood is niet zo hoog door een tekort aan vrijstaande woningen met twee garages, een grote serre en een ruime tuin of appartementen met meerdere badkamers en toiletten plus een kookeiland. Nee, dan gaat het toch meer om wel of geen dak boven je hoofd. Laatst hoorde ik nog van iemand die in de auto slaapt en woont. Van een andere persoon wist ik dat hij in een garagebox woonde. Maar van schrijnend kun je pas echt spreken als er zelfs geen sprake meer is van een dak boven het hoofd. Dan tel ik Frits, in de vorige eeuw een notoire Zeister zwerver, gemakshalve even niet mee. Deze bekende Zeistenaar overnachtte als de weersomstandigheden het toelieten in het Walkartpark.   

In Brussel, waar ik een paar weken geleden nog was, zag ik op zondagmorgen op de autovrije winkelstraat Anspach honderden mensen in dozen en onder vuile dekens in portieken liggen. Zo erg heb ik het in Nederland en dus ook in Zeist nog niet gezien.  

De woningnood ziet er in Zeist dus net even iets anders uit, maar hoeft daarom niet minder schrijnend te zijn. Kinderen die veel te lang gedwongen thuis bij hun ouders wonen omdat ze geen eigen woning kunnen vinden of betalen. Dat geldt ook voor studenten die per dag heel veel uren aan reizen kwijt zijn omdat ze geen onderkomen in Zeist of Utrecht kunnen vinden. En dan zijn er natuurlijk nog relaties en huwelijken die een tijdbom zijn omdat ze geen kant meer uit kunnen.    

Op het Rond naast Figi, op de plek van het voormalige Chinees-Indische restaurant Azië, zullen twintig studio’s en tweekamerappartementen gebouwd worden. Ik heb niet kunnen achterhalen of ze betaalbaar zullen worden. Maar het lijkt een zichtbaar initiatief voor een doelgroep die meestal buiten de boot valt.

Volgens mij zou het een goede zaak zijn, als een aantal jaren achter elkaar al die stukjes grond die overal vrijkomen opgevuld zouden worden met betaalbare studio’s en tweekamerappartementen en de toegestane bouwhoogte verdubbelen of verdriedubbelen.

En kijken waar bestaande gebouwen, bijvoorbeeld het V&D gebouw, opgetopt kunnen worden met een aantal extra verdiepingen met studio’s en tweekamerappartementen. En dan even niet aan die benauwde bouwhoogte van vier bouwlagen inclusief kap vasthouden.

Volgens mij kunnen op deze manier heel wat wanhopige mensen met een studio of tweekamerappartement blij gemaakt worden.