1 juni 2018
tekst: Ronald Camstra, foto’s: Ronald Camstra / Angela Friskes
Angela Friskes woonde in de comfortabele koopwoning en had zich nooit verdiept in hoe de huurwoningmarkt werkt. Tot haar scheiding. Nu woont ze met haar twee dochtertjes al ruim twee jaar op Camping de Krakeling.
“Met dit weer lijkt dat best idyllisch”, vertelt ze. “Mooi weer, in een groene omgeving, heerlijk rustig. Een soort permanente vakantie”. Maar in de winter is het een ander verhaal. De kou trekt door de dunne wanden, de tocht zorgt voor dikke lagen schimmel op de wanden, het vocht staat op de ruiten. “Laatst was de gloeiplug van de palletkachel kapot, midden in het weekend. Dat moest besteld worden, kwam pas maandag. De temperatuur daalde toen binnen tot vijf graden”. Als er sneeuw ligt moeten haar dochters een halve kilometer lopen naar de parkeerplaats; boodschappen vervoeren ze in een kruiwagen. En het mooie weer is ook niet alles, in de slaapruimte die haar dochters van 9 en 7 delen loopt overdag de temperatuur wel op tot veertig graden.
Carla Bakker woont zelfs nog langer op de Camping, in haar geval Camping Dijnselburg. “Drie maanden, dacht ik, maar het is inmiddels ruim drie jaar”, vertelt ze. Ook Carla woonde in een koopwoning, en na haar scheiding duurde het afwikkelen van de hoofdelijke aansprakelijkheid heel lang, waardoor ze niets kon kopen. Ze staat al drie jaar ingeschreven bij WoningNet, maar daarmee ben je nog lang niet aan de beurt. “Nog acht jaar te gaan, want zo lang zijn de gemiddelde wachttijden in onze regio”, verzucht ze. En de vrije sector is veel te duur, al snel meer dan 1000 euro per maand, als je al door de strenge inkomenseisen komt. Een chalet op de camping kost 750 euro per maand.
Zowel Angela als Carla prijzen de campingeigenaars en de medewerkers. Vriendelijk, hardwerkend. Alle chalets en stacaravans zitten vol, “met keurige, hardwerkende mensen”. Vijf jaar geleden waren het vooral Polen en Bulgaren, maar nu zit er van alles. Veel gescheiden mensen, maar ook gezinnen die wachten op de oplevering of verbouwing van hun huis. De gemeente voert vanwege de hoe woningnood een gedoogbeleid, Angela kon zich gewoon op het campingadres inschrijven. Ze kreeg zelfs een tijdje huurtoeslag (huursubsidie), maar de belastingdienst heeft de huurtoeslag voor recreatiewoningen recent afgeschaft. Weer een strop…
Beide dames snakken naar een echte woning. Het hoeft niet groot te zijn, zegt Carla, “ik heb hier geleerd dat je als alleenstaande prima kunt leven op 40 vierkante meter”. Maar een CV en stenen muren zou fijn zijn. Maar woningen zijn schaars in Zeist. De woningnood is zo hoog dat het tot dit soort excessen heeft geleid. De afgelopen jaren zijn er in Zeist voornamelijk dure koopwoningen bijgebouwd, maar dat lost de woningnood niet op. In de regio Utrecht staan meer dan 200.000 woningzoekenden ingeschreven bij WoningNet. Met drie jaar inschrijvingstijd zijn je slagingskansen erg laag, of je moet hopen op een lotingwoning, maar er doen vele honderden mensen mee met iedere loting. Er zijn wel alternatieve woningsites, maar daar moet je vaak voor betalen om alleen al het aanbod te kunnen zien, en vaak tonen die woningen die al lang verhuurd zijn. De dames zijn daar eensgezins over: “lijkenpikkers”, “profiteurs”, “oplichters”. De enige echte oplossing is bijbouwen. Er moeten snel veel meer sociale huurwoningen worden gebouwd.
Wat ook vreemd is, is dat een scheiding geen reden is voor een urgentieverklaring. Angela voelt zich “gestraft voor het feit dat ze voor haar eigen geluk heeft gekozen, en niet in een slecht huwelijk is gebleven”, zegt ze. “De maatschappij ziet scheiden als een eigen keuze. En ook het feit dat ik al twee jaar op een camping woon met twee kleine kinderen is kennelijk niet schrijnend genoeg voor urgentie. Je hebt een dak boven je hoofd, ook al is het een houten dak”. Terwijl de dochters er wel onder lijden natuurlijk. Schimmel en tocht zijn ongezond. Er komen weinig vriendinnetjes spelen.
Bij dakloosheid wordt vaak gedacht aan armoede, aan de echte onderkant van de samenleving. Maar Carla en Angela woonden allebei jaren in een koopwoning. Ook hebben ze allebei een baan voor vier dagen in de week, Carla is officemanager in IJsselstein en Angela werkt al vijftien jaar bij Slagerij Van Hunnik op de Bergweg. Ze verdienen hun eigen brood en kunnen ook best zelf hun huur betalen, als er een woning zou zijn. Maar die woning is er gewoon niet.
Er zijn wel plannen voor nieuwbouw. Maar het vraag politiek een sterke wil om er voor te zorgen dat er dan ook echt sociale huurwoningen komen. Op de Vliegbasis is dat niet gelukt, daar komen weer alleen dure woningen. Boven de nieuwe Hoogvliet: alleen appartementen vanaf € 1075 per maand. Op de WA-hoeve in Den Dolder waren de goedkope woningen ook ‘vergeten’, gelukkig stak de gemeenteraad daar nog net een stokje voor. Op het terrein van de oude Gamma is het wel gelukt, daar komen 24 sociale en 16 middeldure huurwoningen. Een eerste druppel op de gloeiende plaat.
Ook voor het terrein van Camping Dijnselburg worden plannen gemaakt. Het lijkt een mooie symbolische daad om de tijdelijke units te vervangen door echte woningen. Maar pas op: gaandeweg de planontwikkeling zal ook hier het grote geld gaan aandringen op dure koopwoningen. Zo gaat het immers altijd. Projectontwikkelaars verdienen niet genoeg geld aan mensen zoals Carla en Angela. Dus dan vraagt het een politieke rechte rug.
Want als de woongeschiedenissen van Carla en Angela één ding laat ziet, dan is het wel dat dit geen uitzonderlijk verhaal is. Dit kan iedereen overkomen. Ook jou…
Beste Ronald,
Beste Ronald,
Het wordt eens tijd dat de (landelijke) politiek hiervan doordrongen raakt. Ik acht hen, banken, woningcorporaties en projectontwikkelaars verantwoordelijk voor de landelijke puinhoop op de woning markt. Als dit zo doorgaat en er geen drastische veranderingen komen, kan het in de toekomst flink gaan stormen in NL.
Deze schrijnende situaties
Deze schrijnende situaties van mensen die nergens terecht kunnen voor een betaalbare woning laten zien dat het echt noodzakelijk is dat het nieuwe College in Zeist alles op alles gaat zetten om te zorgen dat er meer sociale huurwoningen in Zeist bijgebouwd worden. En wel zo dat de gemeente Zeist zich ook gaat committeren aan de regionale opgave voor de bouw van deze broodnodige woningen. Of dat gaat lukken, is natuurlijk nog maar de vraag. Als de huidige woonvisie, die stelt dat er voldoende sociale huurwoningen zijn en nogal wat ruimte laat om bij nieuwbouwprojecten de streefnorm van 25-35% sociale huurwoningen te laten vervallen, de komende jaren leidend wordt, moet gevreesd worden dat deze schrijnende situaties in de toekomst in aantal nog fors gaan toenemen.
Als antwoord op Deze schrijnende situaties door D. Tompot (lezer)
Het is inderdaad
Het is inderdaad superschrijnend dat Zeist zo weinig sociale huurwoningen bouwt. Ze slopen heel Kerckebosch, samen met Vollenhove, de enige grote wijk met sociale huur en zetten er weer peperdure villas neer van 7 ton of meer.
Er wordt wel wat gerenoveerd maar niet bijgebouwd en als er wordt gebouwd alleen in de vrije sector! Het is een triest dorp waarin alleen de rijken het leuk hebben........
Urgentie
Ik heb zelf ook in deze situatie gezeten en bijna 10 maanden op Camping Dijnselburg gezeten. Met heel veel geluk via via wat anders kunnen vinden. Sociale huurwoning via Woningnet is kansloos, tenzij je over een urgentieverklaring beschikt. En volgens mij krijg je als moeder met (inwonende!) minderjarig(e) kind(eren) sowieso zo'n verklaring. En er zijn zeker andere partijen waar het de moeite waard is om in te schrijven, denk aan De Elf Provinciën en MVGM Vastgoed die betaalbare huurwoningen aanbieden in Zeist e.o. Dit even ter aanvulling op dit verhaal ...
op de camping
Ooit kenden we in dit land een situatie waarin woningbouwverenigingen huizen lieten bouwen, deze verhuurden en onderhielden. Het neoliberale wensdenken, dat helaas niet alleen een quasi-liberale partij als de V.V.D. in zijn greep hield maar ook bijv. de P.v.d.A. besmette heeft ervoor gezorgd dat de goed functionerende woningbouwverenigingen, vaak betrekkelijk bescheiden van omvang, werden samengevoegd tot corporaties van monsterlijke omvang die, al dan niet gedwongen door politieke onbenullen, zich ineens gingen bezig houden met van alles en nog wat maar nauwelijks nog met woningbouw voor de lagere inkomens. Waar dit toe heeft geleid hebben we gezien met de Vestia-affaire. Ik heb niet voldoende inzicht in de gemeentelijke financiën hier in Zeist, maar ik vraag me af hoeveel sociale huurwoningen gebouwd hadden kunnen worden met al het geld dat nu is weggegooid aan het opleuken van Slotlaan, Hogeweg, Emmaplein en Walkartpark waaromheen bijv. een niet alleen tamelijk lelijk maar ook volkomen overbodig hek is gezet. Helaas wordt in deze gemeente alles overgelaten aan het particulier initiatief, met als gevolg dat sociale woningbouw helemaal in het verdomhoekje is terechtgekomen en ook op andere terreinen decennialang weinig tot niets gebeurde, tot eindelijk partijen die ergens geld roken iets gingen doen. Treffend voorbeeld hiervan is het gebied tussen Jufferstraat en Dorpsstraat.
Woningnood voor gespleten huwelijken met kinderen
Met veel interesse las ik over de pleidooi van Carla and Angela, die in een bungalowpark wonen en nog jaren moeten wachten op een woning in the sociale woning sector in Zeist en de provincie Utrecht. Van 'the outside looking in' krijgen wij vanuit het buitenland vaak het idee dat de sociale woningvoorzieningen in Nederland veel sterkere opties bieden dan b.v. in Australia en zeker ook Amerika en sommige andere anglo-saxische westerse democratische samenlevingen. In de meeste van die landen en speciaal ook in Australie is er een lange wachttijd voor in de eerste plaats mensen die van staats uitkeringen afhangkelijk zijn, en lage of middelinkomensgezinnen komen nooit aan het bod. Dus hebben we eigenlijk in b.v. een stad zoals Melbourne (4.4 miljoen mensen) alleen maar 'welfare housing'. Dat ligt dus anders in Nederland en dat is maar goed ook. Alleen dus het lange wachten en 8 jaar is vreselijk lang! Mijn simpatie gaat sterk uit voor Carla en Angela, maar een ding begrijp ik niet goed. Je zo denken en mogen hopen dat als je gaat scheiden en je woont met je kinderen en je man in een koopwoning, dan heeft de vrouw toch zeker het grootse recht om in de gezinswoning te blijven met de kinderen, en voor de man, afgezien van wiens fout het ook mag zijn, een ander woningverblijf te zoeken. Misschien zijn Angela en Carla dat huwelijksrechtige wel opgegaan en is dat helaas tot niets uitgelopen.