1 juni 2016
tekst: Steven Spaargaren

De afvalberg van onze samenleving is enorm. Je zal daar maar mee geconfronteerd worden. Afvalscheiding is in de mode. De gemeente wil meer afval scheiden met beter hergebruik van grondstoffen. Sinds begin dit jaar is de gemeente met afvalscheiding begonnen. Het gemeentelijk raadsvoorstel afvalstoffenbeleid staat in de raad ter discussie. Ik probeer het te volgen. Wat is de toekomst van ons afval?

Wethouder Roy Luca zegt het duidelijk op de gemeentelijke website: “We willen onze kinderen en kleinkinderen niet opschepen met onze afval- en milieuproblemen. We moeten daarom écht anders met afval en afvalscheiding omgaan. We willen vanaf 2018 meer doen aan gescheiden afvalinzameling. Maar dat moet voor de Zeistenaren wel praktisch en goed uit te voeren zijn.”

Sinds 1 januari is de gemeente gestart met gescheiden afvalinzameling. In de uitgave RondZeist van april staat een artikel  Zo scheidt u PMD-afval in uw keuken. Er wordt onderscheid gemaakt tussen plastic, metaal (blik) en drankkartons (PMD)-afval en restafval. Er worden speciale PMD-zakken geïntroduceerd. Ik zie dat toevallig. Het is onsamenhangend.

Om de Ronde Tafel bij de gemeente toegankelijker te maken, is besloten tot een digitale vragenlijst die drie weken lang kon worden ingevuld. Binnen de termijn zijn er 194 vragenlijsten ingevuld. Die antwoorden zijn niet echt verrassend. Mensen kunnen het niet meer bijbenen.

Op Zeistermagazine.nl was in mei de stelling van de maand Afval bestaat over tien jaar volgens deskundigen niet meer. Wat blijkt uit deze peiling? Zo’n 64% van de lezers is het daar niet mee eens, terwijl 36% dat wel is. Een ruime meerderheid van de lezers heeft een andere mening dan de deskundigen. De lezers wisten toen niet wie die deskundigen zijn.

Ik zie bij de stukken voor de raad een artikel uit de Volkskrant van 2 mei 2015 met als kop Over tien jaar is afval geen probleem meer. Dat geeft mij hoop. Over tien jaar lachen we erom, voorspellen experts. De redactie vroeg twee experts eens na te denken over hoe de wereld van de vuilnisbak er in 2025 uit zal zien. Het gaat om Wim van Lieshout, directeur van  de HVC-groep, de grootste niet-commerciële afvalverwerker van Nederland. En Adriaan Visser voormalig algemeen directeur van de grote commerciële afvalverwerker SITA. Afval-deskundigen bij uitstek.

Laten we die deskundigen maar aan het woord laten. De twee heren hebben een opmerkelijk optimistische visie en staan allerminst te boek als naïeve dromers. Ze baseren zich op trends die zich nu aftekenen. Adriaan Visser: “Een product  is in feite niets meer dan een pakketje in elkaar gesleutelde grondstoffen. Die worden schaarser, dus duurder en kunnen technisch vrij gemakkelijk opnieuw worden ingezet in de economie.  Als producenten meer werken met ‘design for recycling’ kunnen ze die grondstoffen ook weer uit het product peuteren. Afval bestaat dan straks niet meer.” 

Dat is een mooi vooruitzicht. Laten we ons inspireren door dit soort optimistische deskundigen.
Helemaal vanzelf gaat het niet. Volgens de heren moet de overheid het voortouw nemen om producenten tot vernieuwen te prikkelen en consumenten te verleiden tot beter gedrag.
Laat gemeente Zeist het voortouw nemen en helder met mensen communiceren. Mensen moeten verleid worden tot beter gedrag.