13 maart 2021
tekst en foto’s: Hans Snel

Heb jij je wel eens afgevraagd waar het regenwater, dat van je dak de regenpijp instroomt, terecht komt? Heb je een woning die gebouwd is in de jaren zeventig of later, dan komt dat regenwater in je tuin terecht. Heb je een oudere woning, dan is de kans groot dat het via de rioolpijp naar het stedelijk rioolstelsel stroomt en vervolgens naar de waterzuiveringsinstallatie.

Dat heeft nogal wat nadelen. Bij hevige regenval kan het rioolstelsel al dit overtollige water niet aan, met kans op overstromingen. Bovendien stroomt dit water dus niet de grond in. Door de toenemende droogte vanwege de klimaatverandering daalt het grondwater. Dat is slecht voor de natuur, maar brengt ook onze drinkwatervoorziening in gevaar. De grond kan dit regenwater dus heel goed gebruiken. En terwijl we in natte periodes het regenwater het riool in laten lopen, gebruiken we in droge periodes ons schaarse leidingwater om de tuin te sproeien. Dubbel zonde.

Daarom heb ik vorig jaar de regenpijp van onze tussenwoning uit 1960 afgekoppeld van het riool. Ik heb me er eerst goed in verdiept: hoe koppel ik de regenpijp het beste af? Hoe vang ik het water op om te gebruiken voor mijn tuin? En hoe zorg ik ervoor dat mijn tuin het water aankan, als de wateropvang vol is?

De regenpijp afkoppelen
Je kunt natuurlijk de regenpijp eenvoudig doorzagen en ombuigen, zodat het in een regenton stroomt. De andere kant maak je dan dicht met een dopje, zodat er geen vuil in komt en je rioolbuis verstopt raakt. Toen ik dat wilde doen, hoorde ik van iemand dat dat problemen kan geven, omdat de buis dan vacuüm kan trekken en het rioolwater dan niet meer wegstroomt. Of dat echt zo is, weet ik niet, maar ik wilde het er niet op wagen. Bovendien leek het mij wel handig om bij onderhoudswerk aan mijn wateropvangbak, het water tijdelijk via het riool af te voeren. Dus heb ik gekozen voor een klepje met daarboven een handige bladvanger (zie onderste foto).

Het water opvangen voor gebruik in je tuin
Ik heb heel wat websites afgestruind op zoek naar mooie opvangsystemen. Met een houten regenton had ik geen goede ervaringen. Dat hout gaat uiteindelijk toch rotten en het leverde mij destijds een enorme muggenplaag op. Een alternatief is een plastic zuil of ton. Ik vond ze voor mijn tuin niet mooi. En dus besloot ik om zelf een bak te metselen, in dezelfde steen als de achtergevel. Met een gewapende betonnen fundering, een massieve bodem van 20 cm, zodat ik hem vrijwel helemaal leeg kan schenken in de gieter, een kraantje en een grote houten afdekplaat. Op YouTube heb ik filmpjes bekeken hoe je moet metselen, want dat had ik nog nooit gedaan. En om de bak waterdicht te maken heb ik vloeibaar rubber gekocht en dat in een dikke laag aan de binnenkant aangebracht.

Afwatering in de tuin
In de bak kan 200 liter. Dat klinkt veel, maar bij een hevige regenbui is hij zo vol. Dus heb ik aan de bovenkant een overloop gemaakt (dat zie je op de bovenste foto). Zodra de bak vol is, loopt de rest van het water via een gootje langs het terras naar een dieper gelegen gedeelte in mijn tuin. Op internet vind je berekeningen hoe groot je wateropvang moet zijn om te zorgen dat je terras niet onder water komt te staan. Maar wij wonen op zandgrond en daarin loopt het water zó snel weg, dat een kuil van één meter doorsnee en 20 cm diep al voldoende is.

Ik heb groot plezier van mijn waterbak en ben best trots op het resultaat. Sinds hij klaar is, geniet ik ook van flinke regenbuien. Indrukwekkend om de bak vol en over te zien stromen. Tijdens de Klimaatbestendige Weken van Samen Duurzaam Zeist kun jij het resultaat komen bekijken. Kijk in de agenda van www.samenduurzaamzeist.nl naar het hele programma van de Klimaatbestendige Weken. Ook vind je in de Nieuwsbode van 17 maart tot en met 14 april iedere week een agenda. Op woensdag 24 maart van 20 tot 21:30 uur uur organiseert Samen Duurzaam Zeist een Duurzaam Café over afkoppelen, met een inleiding door oud-wethouder Johan Varkevisser. Aanmelden kan via info@samenduurzaamzeist.nl.