1 december 2016
tekst en foto: Steven Spaargaren

Dit jaar krijgen vaders twee dagen betaald vrij als hun kind geboren wordt: plus drie dagen onbetaald ouderschapsverlof. Die regeling wordt uitgebreid naar vijf dagen betaald verlof volgens een wetsvoorstel van minister Asscher. Dat kan per 1 januari 2019 worden uitgevoerd. Nederland loopt in Europa hopeloos achter met het vaderschapsverlof. Maar hoe zit het met het betaald ouderschapsverlof? Gaat Nederland een slag maken?

Mijn zoon en zijn vrouw kregen in november een tweede kind. Zij komen in Zeist wonen. De geboorte is allemaal goed gegaan. Ik was er trots op als opa. Mijn zoon heeft dit jaar twee dagen vrij gekregen. Een dag voor de gang naar het gemeentehuis en een dag voor het versturen van de geboortekaartjes. Zo gaat dat in Nederland.

Maar hoe gaat het met het betaald ouderschapsverlof? Minister Jeroen Dijsselbloem wil meer flexibiliteit in de arbeid en zorg. Drie vrouwelijke millennials van rond de dertig jaar werkzaam bij kennisinstituut Atria (voor emancipatie en vrouwengeschiedenis) geven de volgende suggestie mee in Trouw van 22 oktober: “Maak van het individuele ouderschapsverlof betaald verlof. Pas dan zullen mannen en vrouwen een gelijke keus hebben voor een evenwichtige combinatie van loopbaan en kind.”

Op Zeistermagazine.nl was in november de stelling van de maand: Meer (door overheid en bedrijfsleven) betaald ouderschapsverlof voor Nederlandse vaders is nodig. Wat blijkt uit deze peiling? Zo’n 67% van de lezers is het daar mee eens, terwijl 33% dat niet is. Een ruime meerderheid van de lezers vindt dat betaald ouderschapsverlof voor Nederlandse vaders nodig is.

In Nederland is het ouderschapsverlof niet overdraagbaar. De overheid trekt er geen geld voor uit: het is onbetaald. Vrouwen nemen soms ouderschapsverlof op en mannen bijna nooit. De verwachtingen van werkgevers spelen hierbij een grote rol. Veel vaders krijgen op hun werk te horen dat het opnemen van verlof not done is.
In de praktijk vallen stellen terug op een traditionele rolverdeling tussen man en vrouw. De meeste vaders dragen hun verlofrechten dan over aan de moeders van hun kinderen. Zo blijft de verdeling van zorg en arbeid tussen manen en vrouwen ongelijk. Alleen een betaald ouderschapsverlof kan daar wezenlijk iets in veranderen.

Nederland heeft in Europa samen met Ierland en Zwitserland de slechtste verlofregeling van Europa. Gaat Nederland zijn achterstand inhalen? Ik hoop het echt. Nederland bungelt nu onderaan in Europa. Landen als IJsland, Noorwegen, Zweden, Duitsland en Portugal gaan ons voor. Zij hebben een zogeheten ‘daddy quota’ ingesteld. Een deel van het ouderschapsverlof is exclusief gereserveerd voor vaders. Daar kunnen we hier in Nederland alleen maar van dromen!